Μπελάρντια η χνουδωτή

Bellardia trixago (L.) Allioni

Bartsia trixago L.

Scrophulariaceae/ Orobanchaceae

Κύθηρα, Απρίλιος 2011.
Φωτογραφίες Σταυρούλα Φατσέα

Ετήσιο φυτό αρκετά κοινό σε όλη τη Μεσόγειο. Τα άνθη του είναι συνήθως λευκά με ροζ άνω χείλος ή κίτρινα. Σε άλλα μέρη του κόσμου Αυστραλία , Νέα Ζηλανδία, Δυτική Αμερική είναι πιθανόν επιγενές και θεωρείται ζιζάνιο.Το φυτό θεωρείται ημιπαράσιτο αφού κάνει μεν φωτοσύνθεση αλλά παίρνει αρκετά θρεπτικά συστατικά από τις ρίζες άλλων φυτών.

Ονομάστηκε έτσι προς τιμή του Ιταλού γιατρού και βοτανολόγου Κάρλο Αντόνιο Μπελλάρντι (1741-1826), από τον καθηγητή του στη Βοτανολογία, στο πανεπιστήμιο του Τορίνο, Κάρλο Αλλιόνι (1728-1804). Το επίθετο trixago προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από το ελληνικό θριξ – τριχός = τρίχα , και το επίθημα -ago που δηλώνει ομοιότητα, αναφορά στη χνουδωτή όψη των φύλλων του φυτού.

Το πρώτο όνομα που δόθηκε στο φυτό από τον Κάρολο Λινναίο ήταν bartsia trixago προς τιμή του φίλου του Johann Bartsch (1709 - 1738) γιατρού και βοτανολόγου της Ανατολικής Πρωσίας που πέθανε σε ηλικία 28 ετών σε αποστολή που τον είχε στείλει ο Λινναίος.  

Erodium malacoides L., L'Héritier

Geraniaceae

Ιανουάριος 2011. Λίμνη Παλιόπολης. Φωτογραφία Σ.Φ.

Μονοετές ή διετές φυτό αρκετά κοινό στη Μεσόγειο. Το όνομά του, από το ελληνικό “ερωδιός” το οφείλει στην ομοιότητα του καρπού του με το μακρύ ράμφος του πουλιού. Και το μαλακός επειδή τα φύλλα του είναι μαλακά και απαλά στο άγγιγμα. Μοιάζουν μάλιστα με αυτά της μολόχας. Τα τρυφερά φύλλα τρώγονται ωμά ή βρασμένα. Ανθίζει από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο.  

Ξινήθρα

Oxalis pes caprae

Oxalidaceae 

Μπλιτσέρι, Κοντολιάνικα. Δεκέμβριος 2010.
Φωτογραφίες Σταυρούλα Φατσέα

Ξενικό είδος που έχει ενσωματωθεί και εγκλιματιστεί στην άγρια χλωρίδα της Ελλάδας ( επιγενές ) τα τελευταία 200 χρόνια, χωρίς να είναι βέβαιο πως και από που προήλθε. Είναι εξ άλλου αρκετά κοινό σε πολλά μέρη του κόσμου.

 Θεωρείται ζιζάνιο και φυτρώνει στα λιόφυτα και τα καλλιεργημένα χωράφια σχηματίζοντας ένα πυκνό χαλί που ευνοεί την καλύτερη διείσδυση του νερού και μειώνει τις πιθανότητες διάβρωσης των εδαφών. 

 Όσοι έχουν ζώα προσέχουν να μην τα αφήνουν να βοσκήσουν την ξινήθρα αν φάνε μεγάλες ποσότητες αρρωσταίνουν.Το όνομα προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό “όξος” λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του φυτού σε οξαλικό οξύ, και το λατινικό pes caprae = πόδι κατσίκας ( από το σχήμα των φύλλων του). 

Η ποικιλία Oxalis pes caprae var.pleniflora με διπλό λουλούδι ανθίζει στα Κύθηρα λίγο αργότερα και παραμένει μέχρι την άνοιξη.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας τη λένε ξινίδα ή ξινοτρίφυλλο.(Δεν έχει όμως καμμιά σχέση με το τριφύλλι εκτός της ομοιότητας των φύλλων.)