Αναγνώστες

Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2014

Αμανίτης ο ωοειδής


Amanita ovoidea (Bull.) Quel.





Amanitaceae





Μανιτάρι αρκετά κοινό στη Νότια Ευρώπη σε δάση πλατύφυλλων ή κωνοφόρων, σε αλκαλικά εδάφη. Οι απαλές βαμβακένιες ίνες στο πόδι και τα υπολείματα του πέπλου γύρω από το καπέλο του δίνουν γοητευτική εμφάνιση. Το μέγεθος του καπέλου μπορεί να φτάσει 30 εκ. σε διάμετρο στην ωριμότητα ενώ σε βρεφική ηλικία έχει την όψη αυγού, εξ ου και το χαρακτηριστικό επίθετο του είδους.


Θεωρείται βρώσιμο από μερικούς και τοξικό από άλλους, πράγμα που επιτείνει την καχυποψία με την οποία αντιμετωπίζουμε τα άγρια μανιτάρια στη χώρα μας. Εκτιμάται ιδιαίτερα σε αρκετές Μεσογειακές χώρες ( Τουρκία, Ιταλία) λόγω όμως κάποιων περιστατικών δηλητηρίασης μετά από κατανάλωσή του στην Ιταλία, (Σιέννα 2000 και 2012) και λόγω της ομοιότητας του με άλλα τοξικά ή και θανατηφόρα είδη του γένους Amanita, (ιδιαίτερα το Amanita proxima), 
δε συνιστάται να συλλέγεται εκτός από έμπειρους (ή πολύ πεινασμένους!!) μανιταροσυλλέκτες.
Biagi, M., et al. (2014) Investigations into Amanita ovoidea (Bull.) Link.: Edible or Poisonous? NaturalResources, 5, 225-232. http://dx.doi.org/10.4236/nr.2014.56021



Το μανιτάρι περιέγραψε το 1788, ο Γάλλος βοτανολόγος Jean Baptiste Francois Bulliard δίνοντας του το όνομα Agaricus ovoideus. To 1872 ταξινομήθηκε στο γένος Amanita από τον Lucien Quelet, που το μετονόμασε σε Amanita ovoidea.
Στα Κύθηρα υπάρχουν αρκετά στα βόρεια του νησιού, μοναχικά ή σε μικρές ομάδες σε πευκοδάση ή πυκνή μακία.



To όνομα του γένους προέρχεται από το ελληνικό αμανίτης = μανιτάρι και το χαρακτηριστικό επίθετο του είδους, από το λατινικό ovum = αυγό. Στην ελληνική βιβλιογραφία περιγράφεται σαν αμανίτης ο αυγοειδής, εγώ όμως προτιμώ το πιο λόγιο, ωοειδής.




Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2014

Υγροκύβη η οξυκωνική


Hygrocybe acutoconica var. acutoconica ( Clem. ) Singer

Υγροκύβη η οξυκωνική

Hygrophoraceae






Μανιτάρι που συναντάται σε όλη την Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική, σε αμμώδη ασβεστολιθικά εδάφη, σε δάση δρυός ή κωνοφόρων. Θεωρείται σχετικά σπάνιο αν και συχνά μπορεί να εμφανιστεί σε γκαζόν αστικών περιοχών ή σε χορτολιβαδικές περιοχές κοντά σε δάση. Το λαμπερό κίτρινο χρώμα η γυαλιστερή υφή του καπέλλου και το χαριτωμένο σχήμα της την κάνουν ένα από τα πιο γοητευτικά μικρά μανιτάρια. Τη συνάντησα στα Κύθηρα να φωτίζει τα αποσκιερά σημεία κάτω από τα πεύκα, στα τέλη του φθινοπώρου.
Μοιάζει αρκετά με την υγροκύβη κωνική η οποία όμως μαυρίζει στην ωριμότητα και χάνει το κωνικό σχήμα της.




Το όνομα του γένους προέρχεται από την ελληνική λέξη υγρός + κύβη = κεφαλή, ενώ το χαρακτηριστικό επίθετο του είδους από το λατινικό acutus = οξύς και το ελληνικό κώνος. αναφορά το σχήμα του μανιταριού. Το μανιτάρι αυτό αν και ορισμένοι οδηγοί το χαρακτηρίζουν βρώσιμο καλό είναι να αποφεύγεται.








Η πρώτη επιστημονική περιγραφή έγινε το 1893 από τον Αμερικανό μυκητολόγο Frederick Edward Clements ( 1874-1945) που της έδωσε το όνομα Μycena acutoconica. To 1949 o Rolf Singer γερμανικής καταγωγής μυκητολόγος την ταξινόμησε στο γένος Hygrocybe και το επιστημονικό όνομά της έγινε Hygrocybe acutoconica.   





ΠΡΟΣΟΧΗ!!

Η περιγραφή των μανιταριών εδώ, γίνεται αποκλειστικά και μόνο για πληροφόρηση και γνωριμία με τα είδη. Η ταυτοποίηση ενός είδους μπορεί να είναι εσφαλμένη όταν βασίζεται μόνο σε μακροσκοπική παρατήρηση και πληροφορίες από βιβλιογραφία. Η συλλογή και κατανάλωση άγριων μανιταριών απαιτεί εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία. Πολλά είδη που θεωρούνται βρώσιμα μπορεί να αποδειχθούν τοξικά ή ακατάλληλα για κατανάλωση εαν έχουν αναπτυχθεί σε εδάφη με φυτοφάρμακα, λιπάσματα ή άλλες επικίνδυνες ουσίες.