Οφρύς ..... Καθρέφτης στη Μεσόγειο

Ophrys speculum  Link 1799

Syn. Ophrys ciliata Bivona- Bernardi 1816

Orchidaceae

Κύθηρα, Μάρτιος 2014

Η εντυπωσιακή αυτή οφρύς με την άγρια ομορφιά έχει σχετικά ευρεία εξάπλωση στη Μεσόγειο από Πορτογαλία έως την Τουρκία και το Λίβανο. Ανθίζει από τέλη Φεβρουαρίου έως μέσα Μαΐου σε ηλιόλουστα ή ημισκιερά μέρη, σε φτωχά εδάφη, ανάμεσα σε μακία βλάστηση και φρύγανα και κυρίως σε παραθαλάσσιες περιοχές. ( Ενώ απουσιάζει από την κεντρική και βόρεια Ιταλία είναι αρκετά συχνή στην Κορσική και τη Σικελία)

Το ζωηρό μπλε του χείλους φαίνεται σαν να αντικατοπτρίζει το χρώμα της Μεσογείου, εξ ου και το όνομα του είδους από την λατινική λέξη speculum=κάτοπτρο, καθρέφτης.

Επικονιάζεται αποκλειστικά από την αρσενική σφήκα Dasyscolia ciliata. Η ophrys speculum μιμείται την εμφάνιση του θηλυκού του οποίου τα φτερά ιριδίζουν καθρεφτίζοντας τον γαλάζιο ουρανό και αναδίδοντας τις φερομόνες του ζευγαρώματος ξεγελά το άπειρο αρσενικό που προσπαθώντας να συνευρεθεί με το λουλούδι μεταφέρει τη γύρη του και το επικονιάζει.  

Στα Κύθηρα δεν έχει αναφερθεί ούτε από τον Rechinger το 1957 ούτε από τον Delforges το 2010.

Την βρήκαν πριν λίγες μέρες στις 19 και 20 Μαρτίου 2014, οι Jan και Liesbeth Essink, έμπειροι φυσιοδίφες από την Ολλανδία, με βαθιά γνώση των ευρωπαϊκών ορχιδεών και οφρύων.Βρέθηκαν μόνον τρία φυτά, δύο στα δυτικά και ένα στο κέντρο του νησιού. Πρόκειται για εξαιρετικά σπάνιο είδος στα Κύθηρα.

Οι περισσότερες ευρωπαϊκές επίγειες ορχιδέες βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας, αλλά η συγκεκριμένη οφρύς δεν έχει ταξινομηθεί σύμφωνα με τα κριτήρια της κόκκινης λίστας του IUCN, περιλαμβάνεται όμως στο δεύτερο παράρτημα του CITES.