Αγριαγκινάρα

Cynara cornigera Lindl.

Syn. Cynara sibthorpiana Boiss.&Heldr.

Asteraceae/ Compositae

Αγριαγκινάρα, Αγκιναράκι του Βουνού

Το πολυετές αυτό φυτό είναι μακρινός συγγενής της ήμερης αγκινάρας (Cynara scolymus L.) και εξαπλώνεται σε αυτοφυή κατάσταση σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο, Αίγυπτο, Λιβύη, Τουρκία, Κύπρο και στη νότια Ελλάδα. Προτιμά τις ηλιόλουστες πετρώδεις τοποθεσίες και φρυγανότοπους. Αναπτύσσεται καλά σε χαμηλό υψόμετρο σε παραθαλάσσιες περιοχές αν και μπορεί να ευδοκιμήσει ως τα 800 μέτρα.

Στα Κύθηρα βρίσκουμε τις αγριαγκινάρες σχεδόν παντού και ιδιαίτερα στα νοτιοανατολικά όπου υπάρχει και περιοχή με το όνομα Αγκινάρα. Σε ορισμένες περιοχές στα βόρεια του νησιού τις λένε κακάρες και τις μαγειρεύουν κοκκινιστές ή φρικασέ με αρνάκι. Θεωρούνται εκλεκτός και περιζήτητος μεζές και σίγουρα αξίζει τον κόπο να τις μαζέψεις και να τις καθαρίσεις!!!

Σε κάποια μέρη της Ελλάδας παλαιότερα έβραζαν τα φύλλα και τις ρίζες άγριας αγκινάρας και το ζουμί το θεωρούσαν φάρμακο για το συκώτι, τους ρευματισμούς, τονωτικό, διουρητικό και για γαργάρες όταν πονάει ο λαιμός. (Αναγνωστόπουλος 2004). Γενικά τα φυτά του γένους cynara, χρησιμοποιήθηκαν στην λαϊκή ιατρική από την αρχαιότητα σαν φάρμακο του συκωτιού και της χολής, σαν διουρητικό και αντιοξειδωτικό, αποτοξινωτικό του οργανισμού.

Εκχύλισμα ή αφέψημα φύλλων θεωρείται ότι βελτιώνει τα επίπεδα HDL, της “καλής” χοληστερόλης και έτσι είναι ευεργετική σε περιπτώσεις αυξημένης χοληστερίνης.

Σύγχρονη έρευνα επιβεβαιώνει τις παραδοσιακές πρακτικές δείχνοντας σημαντικές ηπατοπροστατευτικές και αντιδιαβητικές ιδιότητες εκχυλίσματος ρίζας του φυτού. (Μ.Ahmida, 2011. International Journal of Pharmacology). Εκχύλισμα φύλλων της αγριαγκινάρας έχει αντιοξειδωτική δράση ( S. M. Elsayed et al. 2012)

Το λατινικό όνομα του γένους cynara πιθανόν προέρχεται από το όνομα του Αιγαιοπελαγίτικου νησιού Κύναρος ή Κίναρος που βρίσκεται ανάμεσα σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα. 'Αλλη πιθανή εκδοχή είναι να προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό κύων-κυνός = σκύλος από την ομοιότητα των φύλλων με δόντια σκύλου. Το χαρακτηριστικό επίθετο cornigera από το λατινικό cornu = κέρατο