Σκουτελάρια των βράχων, η κυθέρεια

Scutellaria rupestris Boiss.&Heldr. ssp. cytherea (Rech.fil) Greuter&Burdet

Lamiaceae/Labiatae

Κύθηρα, Άνοιξη 2011. Φωτογραφίες, κείμενα:Σταυρούλα Φατσέα

Μικρό χαμαίφυτο με όρθιους βλαστούς ως 20εκ ύψος. Τα ασημοπράσινα χνουδωτά φύλλα είναι μεγαλύτερα στη βάση του φυτού. Η ανθοφορία κατά μήκος των βλαστών είναι πυκνή και εντυπωσιακή. Τα λευκά πέταλα σχηματίζουν σωλήνα που καταλήγει σε δύο χείλη. Το επάνω ροζ και το κάτω λευκό χωρίς ραβδώσεις ή άλλα σημάδια. Ο κάλυκας έχει χαρακτηριστικό σχήμα ρηχής λεκάνης που ενέπνευσε το όνομα του γένους, από τη λατινική λέξη scutella = μικρή λεκάνη.  Η λέξη σκουτέλα χρησιμοποιείται στην κυθηραϊκή διάλεκτο με την ίδια ακριβώς έννοια.

Το σπάνιο αυτό είδος θεωρήθηκε αρχικά στενότοπο ενδημικό των Κυθήρων, αλλά υπάρχουν αναφορές ότι ενδημεί και στη Πελοπόννησο (Tan et al. 2006, Λ. Κουτσοθεοδωρής, 2008)

Στους διεθνείς καταλόγους το είδος εμφανίζεται ως σπάνιο ή τρωτό. Κρίνοντας όμως από τα ελάχιστα φυτά έχουν απομείνει μετά τις πυρκαγιές και την παράνομη βόσκηση, ιδιαίτερα στα δυτικά, όπου υπήρχαν εύρωστοι πληθυσμοί, θα έλεγα ότι θα έπρεπε να καταταχθεί σε ανώτερη κατηγορία κινδύνου. 

 Δυστυχώς όπως και για άλλα σπάνια και απειλούμενα είδη στο νησί, δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο προστασίας.